Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753
Sàuvi(-pegouso)
Salvia glutinosa
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Sauge glutineuse.
Descripcioun :La sàuvi-pegouso èi coumuno soulamen au levant de Prouvènço. Trachis dins li bos fres e en ribo d'aigo. Es eisa de la recounèisse d'abord qu'èi proun pegouso, pièi emé si flour jauno qu'èi bèn la souleto à n'en agué.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço tradiciounalo prouvençalo pèr aquesto sàuvi. En Éuropo dóu levant se n'en fai de tisano contro lou raumas e lou tussi. D'ùni estùdi an moustra d'interessanto prouprieta anti-bateriano, anti-enflamativo e anti-óussidanto.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 400 à 1800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Bos fres
- Castagnaredo
- Prado à rousèu
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Salvia glutinosa L., 1753